Վուդի Ալենի «Անձրևոտ օր Նյու Յորքում» ֆիլմի պրեմիերային ամբողջ աշխարհն էր սպասում։ Իսկ այսօր արդեն հայ հանդիսատեսն էլ հնարավորություն կունենա մեծ էկրաններին դիտելու հայտնի ռեժիսորի երկար սպասված աշխատանքը։
Այսօր՝ հոկտեմբերի 10-ին, մեզ մոտ տեղի կունենա «Անձրևոտ օր Նյու Յորքում» ֆիլմի պրեմիերան։
Ֆիլմի պրեմիերայի սպասումով ռուսական «Коммерса́нтъ» թերթը հարցազրույց է վերցրել ֆիլմի ռեժիսոր Վուդի Ալենից, որն էլ ստորև ներկայացնում ենք ձեր ուշադրությանը։
Տղան Նյու Յորքի հարուստ ընտանիքից է, աղջիկը՝ Արիզոնայի փոքրիկ քաղաքից։ Մանհեթենում մեծացած երիտասարդը երազում է աղջկան ցույց տալ իր սիրելի քաղաքը ։ Ճակատագիրը նրան վերջապես տալիս է այդ հնարավորությունը, երբ աղջկան ուղարկում են Նյու Յորք հայտնի ռեժիսորից հարցազրույց վերցնելու: Այդ անձրևոտ օրը կփոխի նրանց կյանքն ընդմիշտ, երբ ոստիկանության բաժանմունքից կհայտնեն, որ աղջիկը մարմնական վնասվածքներով տեղափոխվել է հիվանդանոց։
-Գրեթե բոլոր ձեր ֆիլմերը ձեր մասին են։ Ո՞վ եք դուք «Անձրևոտ օր Նյու Յորքում» ֆիլմում։ Կամ ու՞մ եք այստեղ ամենաշատը հավանում։
– Ինձ համար ամենամոտ հերոսը, իհարկե, Գեթսբին է, ում հիասքանչ խաղացել է Տիմատի Շալամը։ Նա շատ հարցերում է այնպիսին, ինչպիսին ես եմ, ուղղակի ավելի գեղեցիկ է։ Երբ ես մեծացա, կարծես թե ես երկու հատ էի։ Ես, ինչպես ենթադրվում է, հիմար երիտասարդ էի, ինչպես նաև ինձնից մեծ ինչ-որ մեկը, ով սիրում էր հին երաժշտություն, սիրում էր զբոսնել քաղաքով և նայել անձրևոտ Մանհեթենին՝ չնայած որ Բրուքլինից էի։
– Մանհեթենը հիմա ոչ միայն Նյու Յորքի խորհրդանիշն է, այլ նաև հենց ձեր։ Բրուքլինցի երիտասարդից դուք դարձաք Upper East Side-ի բնակիչ։ Ի՞նչ նշանակություն ունի այն ձեզ համար։
– Դուրս ես գալիս տանից ու դու արդեն հրապարակում ես։ Դա ուղղակի հիսքանչ է, երբ քո քաղաքը դառնում է ձեր աշխատանքի տեղը, ձեր հերոսը: Ես միշտ ցանկացել եմ, որ քաղաքները լինեին հերոսներ իմ ֆիլմերում, լինի դա Իսպանիայի որևէ քաղաք, Հռոմը, Փարիզը կամ Նյու Յորքը: Ինձ համար կարևոր էր փոխանցել Մանհեթենի հանդեպ սերը: Սա մի քաղաք է քաղաքում, մի վայր, որտեղ կա ամեն ինչ, որտեղ ամեն ինչ տեղի է ունենում միանգամից, ակնթարթորեն, միաժամանակ: Անպայման չէ, որ այն, ինչ ես ասում եմ ձեզ քաղաքի մասին, ճշմարիտ լինի:
-Ձեր երիտասարդ հերոսը խաղամոլ է: Սա նույնպես փոխառվա՞ծ է ձեր սեփական պատմությունից:
– Ես պրոֆեսիոնալ պոկեր խաղացի և նույնիսկ հաղթեցի: Քանի որ ես լուրջ մարտիկ էի, շրջապատում բոլորը խմում էին, ծիծաղում, զրուցում, իսկ ես պայքարում էի ՝ հաշվարկելով համադրությունները: Չնայած ես նրանց նման չէի զվարճանում, փոխարենը ես անընդհատ հաղթում էի: Ինձ համար դա շփում չէր, այն գրեթե բիզնես էր: Ինչո՞ւ ես դադարեցի խաղալ: Ես սկսեցի ափսոսալ ժամանակը: Դա ավելի թանկ էր, քան իմ շահած գումարները:
-Լսել եմ, որ ձեր հերոսը մեծացած Հոլդեն Քոլֆիլդն է «The Catcher in the Rye»– ից, ով փնտրում է իր ճակատագիրը: Ե՞րբ և որտե՞ղ գտաք ձերը:
– Դեռ դպրոցում: Իմ բոլոր ընկերները գիտեին, որ նրանք ուզում են սովորել համալսարանում: Նրանք երազում էին դառնալ ճարտարապետներ, իրավաբաններ, գիտնականներ, բժիշկներ … Եվ նրանք դարձան: Ինձ համար նույնպես կարևոր էր որոշել, թե ինչի համար եմ ես հպարտանում: Ես հասկացա, որ հումորի զգացողություն ունեմ և կարող եմ մարդկանց ծիծաղեցնել: Սա իմն էր: Բացի այդ, սա այն հատկությունն է, որին հաճախորդները հեշտությամբ և արագ են մոտենում: Ողբերգությունները հարգում են, բայց չեն սիրում, բոլորին պետք է կատակերգություն: Ես միանգամից հասկացա, որ կատակերգություններ կանեմ մինչև կյանքիս վերջ։
-Դուք արդեն գրել եք ձեր հիշողությունները։
-Հուսով եմ` կյանքումս դեռ շատ հետաքրքիր բան կլինի: Իսկ հիշողություններիս գիրքն ավարտված է, այն շուտով կտպագրվի:
– «Անձրևոտ օր Նյու Յորքում»-ի հերոսները մեծահարուստ ընտանիքներից են, բայց դեռ երեսառած չեն: Ի՞սկ դուք։
– Երևի երեսառած չեմ, քանի որ լիքն եմ լեղիով: Գիտեք, կյանքը դժվար ճանապարհ է բոլորի համար: Իմ ճանապարհն անցնելիս բախտս շատ է բերել: Ես լավ առողջություն ունեմ, ծնողներս երկար կյանք ունեն, ես ունեմ գեղեցիկ կին ու քրոջս հետ էլ ընկերական հարաբերություններ: Երբեմն ես նայում եմ շուրջս և տեսնում եմ, թե որքան մարդ է տառապում, ձախողվում, մահանում: Ինչ-որ հրաշքով, այս ամբողջ սարսափը ինձնից հեռու մնաց: Բայց ես գիտեի, որ կյանքը դաժան է, նույնիսկ երբ դեռ փոքր էի: Ես երբեք վարդագույն պատրանքներ չեմ ունեցել:
– Կատակերգությունը հիմա իր լավագույն օրերը չի ապրում: Աստված մի արասցե անհաջող կատակել: Քաղաքականության և սոցիալական լրատվամիջոցների դարաշրջանում շատերը խուսափում են զգայուն թեմաներից:
-Ես չգիտեմ, թե դա ինչ տեղ ունի Ամերիկայում: Հիմա մենք ունենք բավականին կատակերգու նախագահ… Այլ բան է, որ ես չէի կարող դա անել, ես նույնիսկ ուսանող ժամանակ ակտիվ չէի հետաքրքրվում քաղաքականությամբ: Օրինակ ՝ Թենեսի Ուիլյամսը, իր ամբողջ կյանքի ընթացքում,խուսափեց քաղաքականությունից, բայց խոսեց մարդկային կյանքի մասին: Զգացմունքների մասին, ճակատագրի մասին… Հեռուստատեսությամբ կատակերգուները ծաղկում են: Եվ նրանք կատակում են այն ամենի մասին, ինչը բոլորի շուրթերին է: Եվ եթե ես հանկարծակի ցանկանայի կինոյում քննարկել ինչ-որ սուր քաղաքական գաղափար, իրավիճակը հիմա փոխված կլիներ։
– Ձեր ֆիլմերում նկարահանված դերասաններից մի քանիսը, ձեր դեմ առաջադրված մեղադրանքներից հետո, որոնք կապված էին #Me Too շարժման հետ, ցանկություն են հայտնել այլևս չաշխատել ձեզ հետ: Եվ ձեր ալտեր էգոն ՝ Գեթսբի Շալամը, բարեգործության համար տվեց իր հոնորարը «Անձրևոտ օր Նյու Յորքում»-ին:
-Ես ուրախ էի նրանց հետ աշխատելու: Մնացածում իրենք ավելի լավ գիտեն: Հիմարություն է անընդհատ արդարացումներ փնտրելը, ավելին ՝ արդարադատությունն արդեն արել է դա իմ փոխարեն:
– Պատահո՞ւմ է, որ ձեր երևակայությամբ ստեղծած կերպարները հանկարծ ընդվզեն իրենց բաժին հասաց դերերի դեմ:
– Դա վատ պահ է, վերահսկողությունը կորցնելու նշան է: Դուք սկսում եք կորցնել թելը, ամեն ինչ դառնում է քաոսային: Միշտ կարևոր է հասկանալ, թե ովքեր են ձեր հերոսները և ինչ են նրանք ուզում: Այդ դեպքում նրանք ձեզ անակնկալներ չեն մատուցի: Բայց, փաստորեն, այն պահը, երբ տեսնում ես, թե ինչ ես նկարել, սարսափելի է: Ինչպես իմ հերոս-ռեժիսորը, ես երբեք բավարարված չեմ լինում: Մենք պետք է պայքարենք, որպեսզի վերջում գոնե ինչ-որ բան ստանանք: Իսկ նկարահանումները սկսվում են միշտ էյֆորիայի մեջ:
– Դուք ամեն տարի կինո եք նկարում: Ինչո՞ւ չեք ուզում կանգ առնել և ընդմիջվել: Ձեզ համար կինոն այդքան կարևո՞ր է:
-Ես կարծում եմ, որ դա ինձ շեղում է այն փաստից, որ ես 83 տարեկան եմ և մահվան մասին մտքերից: Կինոն այնպիսի բան է, որ շատ է օգնում էքզիստենցիալ մտածողությանը: Բոլորին խորհուրդ եմ տալիս: Բայց պարտադիր չէ, որ ֆիլմ լինի. ես կցանկանայի թատրոնի կամ գրքի համար էլ պիեսներ գրել: Ի վերջո, ինչ-որ բան անհրաժեշտ է ինձ և ձեզ իրականությունից շեղելու համար:
